یادمان هولوکاست
نزدیک دروازه براندنبورگ، بین سفارت آمریکا و محله قدیمی ساختمان‌های مسکونی برلین شرقی در دهه ۱۹۸۰، یک میدان از بلوک‌های خاکستری تیره عجیب وجود دارد. این یادبود یهودیان اروپا است، که به‌عنوان یادمان هولوکاست (HOLOCAUST MEMORIAL) شناخته می‌شود. اما این بنای یادبود غیرمعمول چه اهمیتی دارد و چرا در این نقطه قرارگرفته است؟ آیا مفهوم خاصی را به بیننده منتقل می‌کند یا خیر؟
آشنایی با ساختار و معماری یادمان هولوکاست
یادبود یهودیان اروپا (Denkmal Juden Europas) در مرکز برلین، یادبود هولوکاست برای آلمان است. در ۲۵ ژوئن ۱۹۹۹، پارلمان فدرال آلمان تصمیم گرفت بنای یادبود را بر اساس طرحی که پیتر آیزنمن طراحی کرده بود بنا کند، و یک بنیاد فدرال برای اداره آن تأسیس کند. ساخت این بنای یادبود در تاریخ ۱۲ مه ۲۰۰۵ آغاز شد.
این بنای یادبود را نمی‌توان تفسیر کرد. شاید به این دلیل که هر شخصی تعبیر و تفسیر خود را از آن دارد. حتی معمار یادمان هولوکاست، پیتر آیزنمن از نیویورک، همیشه از انجام این کار خودداری می‌کند. با وارد شدن به این یادمان خواهید فهمید که مسیرهای بین بلوک‌ها یا استیل‌ها ( با 2711 بلوک در شکل‌های مختلف، که حتی دو مورد از آن‌ها یکسان و مشابه یکدیگر نیست) بسیار باریک و یکدست هستند! بلوک‌ها از بتون ساخته‌شده و بارنگ ضد نقاشی پوشیده شده‌اند. برخی از آن‌ها بسیار کوتاه، و برخی دیگر بلندتر از یک مرد قدبلند هستند.
مرکز اطلاعات زیرزمینی یادمان هولوکاست
در زیر سطح یادمان هولوکاست «مركز اطلاعات» وجود دارد؛ كه بخشی از یادبود را تشکیل می‌دهد. در این موزه کوچک ، سایر یادمان‌های هولوکاست ، یعنی محل اردوگاه‌های کار اجباری، ارائه‌شده است. در اتاق دوم ، در مورد مکانه‌ای مختلف قتل گسترده یهودیان در سراسر اروپا خواهید آموخت؛ که در مورد برخی از آن‌ها شاید چیزی نشنیده باشید.
شاید تماشایی‌ترین اتاق یک اتاق باشد، آن‌هم جایی که زندگی‌نامه‌هایی از خانواده‌های کشته‌شده در سراسر اروپا را نشان می‌دهند. عکس‌های خانوادگی ، عکس مغازه‌ها یا خانه‌ها را مشاهده خواهید کرد. می‌آموزید که همه پسران در مورد حرفه شغلی خود انتظارات پدران را برآورده نمی‌کنند ، شما مادران جوانی را با کودک و مادربزرگ و پدربزرگ‌ها را در این عکس‌ها مشاهده می‌کنید. و آخرین قطعه اطلاعات ، تاریخ و مکانی برای مرگ کل خانواده است. این بخش به‌گونه‌ای طراحی‌شده است که برخی از قربانیان داستان‌های خود را ارائه می‌کنند.
توجه به نکات تاریخی در ساخت این یادمان در برلین
این بنای یادبود به معنای تاریخ‌سازی برای زندگی یهودیان در برلین نبوده است. اما این مکان در یک جایگاه برجسته قرار دارد، که به زندگی مجرمین آن سال‌ها نیز مرتبط است. بین بنای یادبود و سفارت آمریکا محل اقامت رسمی و پناهگاه رسمی یوزف گوبلس است. و در طرف دیگر بنای یادمان هولوکاست، فورربونکر "Führerbunker"، همان پناهگاه بزرگی است که هیتلر هفته آخر عمرش را در آنجا گذرانده است. ساختمان‌های نازی از بین رفته‌اند؛ اما بنای یادبود قربانیان یهودی بسیار بزرگ و برجسته همچنان پایدار است.
البته لازم به ذکر است که تعداد بلوک‌های یادمان هولوکاست ربطی به تعداد کشته‌شدگان ندارد، اما در اصل نمادی برای فاجعه‌آمیز بودن این کشتار عظیم محسوب می‌شود. در این کشتار 11 میلیون یهودی جان باارزش خویش را ازدست‌داده‌اند. اما درعین‌حال معمار این بنا با زیرکی تمام، بدون نشانه‌گذاری، نوشتن متن یا هیچ توضیحی سعی در ارائه تفسیر ها و مهیب بودن چنین واقعه‌ای را برای تمامی بازدیدکنندگان ارائه نموده است. اگر به آلمان و شهر برلین سفر کردید بازدید از این مکان را فراموش نکنید.