مکان: محلهی فهادان
شاخصه: یکی از محله‌های قدیمی شهر یزد
یکی از جاذبههای دیدنیِ کهن شهرِ یزد محله‌های قدیمی و سبک معماری خشتی خانههای این منطقه‌ی دیدنی از ایران است که گردشگران و بازدیدکنندگان زیادی را از گوشه‌وکنار، شیفتهی خود کرده است. «فهادان» از هزاران سال پیش، محلهی مشهور و سرشناس یزد بوده است. فهد در لغت به‌معنی عالم و دانشمند است و دلیل نام‌گذاری آن سکونت عده‌ی زیادی از عالمان و افراد سرشناس در این منطقه‌ی خاص بوده است. محلهای قدیمی و اصیل که با گام برداشتن و بازدید از بناهای تاریخیِ آن، لذت گذر از کوچه‌پس‌کوچه‌های تاریخ را در خودتان احساس خواهید کرد.
فهادان، یک محلهی قدیمی بسیار آرام و ساکت است؛ سکوتی عمیق که ثمرهی قرنها تجربه‌ی میان رویدادهای هستی است؛ تجربهای که تغییرِ انسانها، فرمانروایان و حتی ادیان مختلف را در دل خود جای داده است. این محله از محلههایی بوده که اعیان و نامیانِ دورههای مختلف تاریخی، آن را برای زندگی انتخاب کردهاند. امروزه این خانههای شبیه به کاخ، در این محله به بنای تاریخی و جاذبهی گردشگری تبدیل شدهاند. از این منطقه در کتب تاریخیِ استان یزد با نامهای محلهی فهادان و یا کوچهی فهادان یاد شدهاست. منطقهای که برای پی بردن به ارزش و اعتبار آن فقط باید محیط آن را از نزدیک دید و لمس کرد.
سبک ساخت برخی بناهای محلهی فهادان، به شیوههای معماری دورهی سلجوقیان و قرن هشتم و برخی دیگر دورهی قاجار است. بنای خانه‌ی لاریها که در این محله واقع شده به‌سبک و سیاق اعیانی دورهی قاجار است و با دو قسمت اندرونی و بیرونی و یک حیاط در مرکز عمارت قرار دارد و از قسمت‌های شمالی به‌عنوان زمستان‌نشین و قسمت جنوبی شامل تالار و بادگیر، به‌عنوان تابستان‌نشین استفاده می‌شده است. بناهای آجرکاری شده در این محله، به‌قدری زیبا و چشم‌نواز است که ذوق همگان را برمیانگیزد. این تنها یک محلهی کوچک است که تعداد زیادی از عمارت‌ها و بناهای تاریخی را در خود جای دادهاست. اماکن و جاذبههایی مانند مسجد تاریخی فهادان و چهل مهراب، زندان اسکندر یا مدرسه ضیائیه، خانه لاریها، بقعه‌ی دوازده امام و غیره در این محله واقع شدهاند. به‌گفتهی تاریخ‌نویسان، پیشینیان گردهماییهای بزرگ خود را در این محله برگزار میکردند؛ همچنین به‌گفتهی بومیان محله، حصاری در اطراف محله فهادان بوده که خانهها را میان آن ساختهاند.
به‌طورکلی، یزد از آن دست شهرهایی است که هرکسی پس از سفر و یا گذر از آن، تاچندین وقت احساس سَبُکی و رضایت خواهد داشت که دلیل آن شاید هماهنگی و سازگاری با محیط و مصالح بناهای یزد ازجمله خشتِ خام باشد. پس از پایان یافتنِ یک مسافرت به‌یادماندنی، هیچ‌چیزی نمیتواند بهتر از آرامش خاطر و احساس رضایت باشد.
همراه ما راهیِ دیارِ یزد شوید تا در یکی از محله‌های کم‌نظیر ایرانی که نشان از فرهنگ غنی و ذوق مردم کویرنشین دارد قدم برداریم. ذوق و هنر معماری دورهی سلجوقیان در بناهای محلهی فهادان، نماهای آجری و آبیِ فیروزهای آسمان، ترکیبی خیره کننده ایجاد می‌کند که بدون شک با دیدن عکس و خواندن متون مرتبط نمیتوان به طور کامل آن را درک کرد.