مکان: آرامگاه مولانا
شاخصه: مقبره‌ی شاعر و عارف بزرگ در قونیه
برای دیدار از آرامگاه مولانا به جنوب منطقه‌ی مرکزی آناتولی قدم میگذاریم. آرامگاه مولانا بزرگ‌ترین عامل گیرایی و جذابیت قونیه است. حضرت مولانا، شاعر و صوفی بزرگی که به‌واسطه‌ی اشعار و طریقت عرفانش همیشه موردتوجه عاشقان و شیفتگان این مسیر بوده است.
جلالالدین محمد، مولانای بزرگ صاحب اثر ارزشمند «مثنوی معنوی»، مخلوقی زمینی با روحی وسیع و آسمانی بود که به‌واسطه‌ی ارتباطات خاصی که با پروردگار خود برقرار کرده بود به اسرار هستی و حقیقت ماورا این جهان پهناور آگاهی داشت. به اعتقاد مولانا برترین آفریده‌ی خلقت انسانی‌ست که روح پرودگار در جسم مادی او دمیده شده و تلفیقی از نیکی و بدی، خیر و شر و نفس آسمانی و زمینی در او همیشه و هرلحظه در ستیز و جنگند.
مولانا کیست؟
مولانا را که به القاب دیگری هم‌چون جلالالدین، مولوی، خداوندگار و یا حتی رومی مینامیدند در 6 ربیعالاول سال 604 هجری قمری در بلخ به دنیا آمد. مولانا با تخلص «خموش» شعر میسرود و بیشتر اشعارش به زبان پارسی است. از معروف‌ترین آثار مولانا، مثنوی معنوی، دیوان شمس و فیه مافیه است. در سال 672 بود که این شاعر و عارف بزرگ چشم از دنیا فروبست.
آرامگاه مولانا یا موزه‌ی مولانا؟
در خیابان مولانا، بر فراز تپهای به بلندای بیشتر از ده متر، آرامگاه مولانا واقع‌شده است. آرامگاه مولانا که درحال حاضر، موزه‌ی مولانا نیز نامیده میشود باغی از گل‌های رز اهدایی به او از طرف حکومت سلجوقی بود. این باغ گل پیشکش شد تا پیکر پدر مولانا، «بهاءالدین ولد» که او هم خود یکی از صوفیان ارزشمند روزگار بود در آن آرام گیرد.
«تبریزلی بدرالدین» بعد از وفات مولوی سریعاً ساخت بنای آرامگاه مولانا را آغاز کرد. کار ساخت این بنا به کمک همسر «امیر سلیمان سلجوقی» و پسر مولوی سرانجام یک‌سال پس از مرگ مولانا در سال 1274 میلادی پایان گرفت. این‌طور به نظر می‌رسد که درحالی‌که اتکای بنا بر چهار ستون قرار داشت، درابتدا سازه به‌صورت استوانهای شکل با گنبدی مخروطی ساخته شده بود. اطراف گنبد با رنگ آبی تیره به کلمه‌ی بسمالله و آیتالکرسی منقش شده که به زیبایی نمای آن میافزاید.
در زمان سلطان عثمانی، بایزید دوم دیوارههای داخلی آرامگاه مولانا با نقشهای زیبایی ترسیم و طراحی شد. گنبدی که بر فراز آرامگاه قرار دارد به رنگ فیروزهای و با صدها سفال تزیین شده است. با این وجود کل آرامگاه 16 وجهی را به اسم «گنبد سبز» میخوانند.
نمای درونی آرامگاه مولانا
برای تماشای حرم حضرت مولانا از درب اصلی آرامگاه مولانا به‌نام «باب درویشان» وارد شویم. در سال 1854 برای این‌که آرامگاه بتواند زائران بیشتری در خود جای دهد مقبره را مورد بازسازی قرار دادند. بعدها این آرامگاه تبدیل به موزه‌ی مولانا شد. در تالار اصلی میبینید که بزرگ‌ترین قبر متعلق پدر مولانا است. قبر مولانا از مرمری با رنگ آبی پوشانده شده است و پارچه‌ی بزرگی از جنس مخمل طلادوزی شده‌ی مزین به آیات قرآن قرار دارد.
کنار قبر مولانا، قبر پدر وی یعنی «بهاءالدین ولد» به‌صورت ایستاده در آرامگاه مولانا واقع است. مقبره‌ی «سلطان ولد» فرزند مولوی نیز همراه قبر تعدادی از شیوخ در اطراف مقبره است. بر فراز هریک از مقبره‌ها دستار و عمامهای قرار دارد که بزرگی آن معرف اعتبار فردی است که درون قبر خفته است. بر فراز آرامگاه مولانا دستار بزرگی به رنگ سبز قرار دارد. البته بدانید وجه تمایز قبر مولانا از دیگر قبرها، وجود تابلوی یا حضرت مولانا است.
هر ساله در سالروز وفات مولانا جهت بزرگ‌داشت او پیروان و زائران حرمش در مکان موزه‌ی مولانا جمع می‌شوند. بعد از آن در حوضی که در سمت راست حیاط واقع است شده به رقص سماع میپردازند. برای حضور در این مراسم معنوی که سالانه در ماه دسامبر برگزار میشود همسفر با کلوت راهی قونیه شوید تا اوج معنویت و عرفان را در این مراسم باشکوه به چشمان خود ببینید.