مجموعه‌ی امیرچخماق
یزد و نماهای خاطره‌انگیز و منحصربه‌فرد این شهر و هریک از بناهای آن دلیلی‌ست برای سفر به این منطقه‌ی دوست‌داشتنی از پهنه‌ی ایران زیبا.
یکی از نمادهای اصلی شهر یزد که با قدم‌گذاشتن به آن بدون شک باید برای دیدنش بروید، میدان امیرچخماق است. بخشی از تاریخ شهر کهن یزد در میدان امیرچخماق خودنمایی می‌کند. بناهایی که در اطراف این میدان، گِردِ هم آمده‌اند، شکوه و عظمت تاریخ کهن یزد را با ریتم آرام و دلنشینِ فواره‌ها در ذهن گردشگران داخلی و خارجی ثبت و ضبط می‌کنند. این بناها عبارتند از: بازار، تکیه، مسجد، دو آب‌انبار و یک بقعه که همگی آن‌ها در فهرست آثار ملی ایران قرار دارند. این میدان درطول تاریخ شهر یزد، همیشه میدان اصلی شهر بوده و محلی برای تشکیل اجتماعات و هم‌نشینی ساکنان شهر در مقاطع مختلف تاریخی به‌شمار می‌رفته است.
تاریخچه‌ی کهن و پربار این شهر به زمان حکومت تیموریان بر ایران برمی‌گردد. فردی به‌نام «امیرجلال الدین چخماق» که از سرداران و فرماندهان بزرگ تیموری بوده با همکاری همسر خود، «ستی فاطمه خاتون»، کارهای زیادی برای عمران و آبادانی شهر زیبای یزد انجام داده است. مهم‌ترین بنایی که توسط این دو نفر در تاریخ یزد به یادگار مانده مسجدی با نام مسجد جامع نو درجایی به‌نام ده یا کوی دهک سفلی بود. سال‌ها بعد درجلوی این مسجد، میدانی ساخته‌شد و به میدان امیرچخماق مشهور شد و به تبع آن، مسجد هم مسجد امیرچخماق نامیده شد.
بعدها درطول دوران صفویه، قاجار و پهلوی هم تغییراتی در ساختار میدان انجام شد و درمواردی حتی بازسازی شد. دردوره‌ی حکومت قاجار، حاجی حسین عطار نامی، بخشی را به شبستان مسجد اضافه کرد و قسمت‌هایی از مسجد را نیز مرمت و بازسازی کرد.
تا قبل از دوره‌ی پهلوی، میدان امیرچخماق هم مانند بسیاری از میدان‌ها تبدیل به قبرستانی برای مردگان شده بود و ازطرفی بسیاری از مردم هم به یُمن وجود حسینیه‌ای در آن، تمایل داشتند مردگان خود را در آن‌جا به خاک بسپارند. با شروع به‌کار حکومت پهلوی از همان ابتدا با جلوگیری از این کار، میدان دوباره میدان شد و به‌حالت اولیه‌ی خود بازگشت.
این میدان با تاریخچه‌ی پربار و کهن خود امروز به‌عنوان یکی از نمادهای اصلی شهر یزد محسوب می‌شود.