مکان: مقبره‌الشعرا

شاخصه: آرامگاه چندین شاعر و ادیب ایرانی

خاک هنرپرور تبریز از دیرباز مامن مردان و زنان فرهیخته­‌ای بوده است که برای اعتلای نام ایران و غنای فرهنگی و هنری تبریز تلاش کرده‌­اند. افرادی‌که از راه­‌های دور و نزدیک راهی تبریز شدند و برای جاویدان کردن نام و تاریخ آن از هیچ کوششی دریغ نکردند. امروزه مقبره الشعرا مکانی است که جسم این شاعران و عارفان گران‌قدر در آن آرام گرفته است. مقبره الشعرا با معماری زیبا و جذاب خود در محله‌ی تاریخی سرخاب در تقاطع خیابان‌های ثقه‌الاسلام و عارف قرارگرفته و محل دفن بیش از چهارصد شاعر و ادیب ایرانی است.

تاریخچه‌ی مقبره الشعرا

 مقبره الشعرا در گذشته بخشی از گورستان تاریخی سرخاب به‌شمار می­‌رفته است که از 800 سال پیش مدفن شاعران و ادیبان بزرگ ایران زمین بوده است. محله‌ی سرخاب از دیرباز ماوا و مامن شعرا و بسیاری از نویسندگان بزرگ تبریز بوده و از این رو بسیاری از بزرگان دوست داشتند تا در جوار اولین­‌های تبریز و در این محله به خاک سپرده شوند.

بسیاری از ادیبان و شاعران نامی مانند خاقانی، ابوالعلا و شاهپور نیشابوری به‌دنبال یافتن محلی به‌دور از جنگ و ناآرامی از نقاط دیگر ایران به تبریز پناه بردند و در آن ساکن شدند. این شاعران در آرامگاه ابدی خود دفن شدند که بعدها به آن مقبره الشعرا گفتند. شاعران دیگری نیز در دوره­‌های مختلف تاریخی مانند آق قویونلوها و دوران صفویه به تبریز آمدند و وصیت کردند در جوار مردان بزرگ دیگر دفن شوند. مقبره الشعرا در طول تاریخ با حوادثی چون زلزله و سیل رو‌به‌رو شد؛ به‌طوری‌که متروکه­‌ای بیشتر از آن باقی نماند. پس از آن به همت دولت مسابقه­‌ای برای بازسازی و طراحی مجدد آن صورت گرفت. در این طرح، بنای یادبود مقبره الشعرا به‌عنوان بخشی از طرح برگزیده‌ی ساماندهی این مکان احداث شد که بعدها به یکی از نمادهای شهر تبریز مبدل شد.

معماری مقبره الشعرا

بنای اصلی مجموعه، سازه‌­ای عظیم است که از طاق‌های درهم فرورفته و به ارتفاع 30 متر از سطح زمین واقع شده است. این سازه را می­‌توان تلفیقی از هنر معماری مدرن و سنتی دانست که گذر سال­‌ها چیزی از جذابیت آن نخواهد کاست. هسته‌ی اصلی این بنا را سازه‌ی فلزی تشکیل داده که با قطعه­‌های بتونی پوشانده شده است. برای ورود به فضای اصلی مجموعه باید از تعدادی پله­ پایین رفت. در این قسمت یک اتاق بزرگ به‌همراه چند اتاق کوچک‌تر قرار گرفته‌اند. در گوشه‌­ای از اتاق، قبر شاعر نامی تبریز، استاد شهریار به‌چشم می­‌خورد که در حصار شیشه­‌ای قرارگرفته و اشعاری روی آن حکاکی شده است. هم‌چنین اشعار، تابلوها و مجسمه­‌هایی از شاعران نامی دیگر در گوشه و کنار این مکان دیده می­‌شود. بخش‌­های­ جانبی دیگری نیز در این مکان قرار دارند که به فروش کتاب، صنایع دستی و مجسمه­‌های کوچک و .. اختصاص دارند.

دیگر شاعران و ادیبان مدفون در مقبره الشعرا

از جمله شخصیت­‌های مهمی که مقبره‌ی آن‌ها در این مکان قرار دارد می­‌توان به حکیم اسدی طوسی اولین شاعر دفن شده در این مقبره اشاره کرد. این شاعر خراسانی در تبریز از دنیا رفت و در گورستان سرخاب به خاک سپرده شد. از جمله آثار او می‌­توان از قصاید منظره، گرشاب‌نامه و لغت فرس نام برد. از دیگر شخصیت­‌های نامی که در این مقبره دفن شدند می­‌توان قطران تبریزی، ظهیر الدین فارابی، لسانی شیرازی، خواجه همام تبریزی، شاهپور بن اشهری سبزواری و .. را نام برد.

برای بازدید از این مجموعه‌ی تاریخی و فرهنگی با تورهای شرکت کلوت همراه باشید.