مکان: مناره‌ی آجری
شاخصه: یک سازه‌ی تاریخی از جنس آجر
مناره‌ی آجری خرمآباد، به‌عنوان یک پایگاه خبررسانی بود که در وقت خطر، اعلان همگانی می‌داد و موجب میشد با بسته‌شدن دروازه‌ها، شهر حالت تدافعی بگیرد.
قامت ایستا و چشمان آجری و نابینای مناره‌ی آجری، شاهد وقایع تلخ و شیرین بسیاری در گذر تاریخ لرستان بوده است.
مناره‌ی آجری نشانه‌ای از تاریخ در قلب خرمآباد
بزرگ‌ترین شهر لرنشین لرستان، خرمآباد شهری‌ست که به‌وسیله‌ی قلعه‌ی فلکالافلاک رونمایی و شناخته می‌شود. اما امروز قصدمان از سفر به خرمآباد، وجود جاذبه‌ای بلند قامت و باستانی به‌نام مناره‌ی آجری است. مناره‌ی آجری که خود سبب دیدار بسیاری از گردشگران از این شهر رفیع و بلند است.
معماری مناره‌ی آجری
بنای آجری استوانهای شکلی که با ارتفاع 30 متری خود در قسمتی از پارک زیبای شقایق در محله‌ی قاضی‌آباد، آرام گرفته است. مناره‌ی آجری خسته از عمری طولانی با قدمتی مربوط به قرن چهارم هجری قمری همچنان مشتاق و پرتوان، شما را به تماشا می‌خواند.
مناره‌ی آجری برای بقا و ایستایی خود بر سنگی مکعب‌شکل تکیه زده است. مورخان عقیده دارند که سازه‌ی مناره‌ی آجری بسیار رفیع‌تر از حالا بوده است. اما در گذر زمان دست ویرانگر طبیعت با آن مدارا نکرد و بر اثر فرسایش و دیگر عوامل طبیعی، حالا با احتساب سنگ پایه، بلندای آن به چیزی حدود سی متر می‌رسد. با توجه به سبک معماری این مناره، هم‌چنین دیده‌شدن بقایای دیوارهای ضخیم ساخته‌شده از سنگ و گچ در پیرامون مناره، این‌طور گمان می‌شود که بناهای موجود، مربوط به کاروان‌سرا یا مسجد باشد. هم‌چنین سازه را به دوران حکومت آل بویه (دیلمیان) نسبت می‌دهند.
معنای لغوی مناره
در قدیم مناره را چراغ‌پایه نیز می‌نامیدند. در اصل آن را کانون نور یا مکان روشنایی می‌دانند. هم‌چنین در ساقه یا بدنه‌ی هر مناره منافذ و شکاف‌های کوچک و بزرگی نیز وجود دارد. این دریچهها جهت تأمین نیاز روشنایی مناره هستند.
ساختمان مناره در دوران باستان
مصالح اصلی به‌کاررفته در مناره‌ی آجری، همانند دیگر مناره‌ها نظیر قدیمی‌ترین مناره در ایران، مناره‌ی اژدها، آجر است. باید بدانید که اساس بنای مناره، منار و یا میل بر سه قسمت پایه، بدنه یا ساقه و تاج استوار است.
در قسمت داخلی مناره، پله‌هایی جهت راه‌یابی به بالا در هر مناره از جمله مناره‌ی آجری وجود دارد. اگر توان بالارفتن از 99 پله که ورودی آن در ناحیه‌ی غربی مناره‌ی آجری است را در خود میبینید، می‌توانید به ناحیه‌ی تاج مناره دسترسی پیدا کنید. پس از رسیدن به بالای مناره‌ی آجری، شما شاهد مناظر زیبا و چشم‌نواز شهر شاپورخواست، محل قرارگرفتن مناره‌ی آجری خواهید بود. پایین‌ترین قسمت ساقه‌ی بنای مذکور، دارای قطری به پهنای 4/5 متر است. البته مناره‌ها باتوجه به کاربرد در اشکال مختلف استوانهای، چندضلعی و مخروطی ساخته می‌شوند.
کاربرد مناره‌ی آجری
مناره‌ها یا میل راهنما، در دوران پیش از اسلام جهت سهولت کار مسافران در رفت و آمدها، ساخته می‌شدند. مکان آن‌ها اغلب به‌صورت منفرد و بدون وابستگی به هیچ بنای دیگری، در کنار راهها و جادهها بود. بدین‌وسیله با روشن کردن آتش در تاج مناره به افراد یا قافله سالار کاروان‌ها کمک میشد تا راه خود را بیابند و به بی‌راهه نروند.
مناره‌ی آجری نیز با روشن کردن آتش یا دود، پیام‌رسانی مناسب در مواقع خطر محسوب میشد تا دروازه‌های شهر را ببندند و خود را برای دفاع آماده سازند. در واقع سازه‌ی تاریخی مناره‌ی آجری می‌توانست به‌منزله‌ی مکانی برای نگهبانی و دیده‌بانی در شهر باشد. بعدها از مناره جهت استحکام بناهای اطراف،جلوگیری از خطر رانش زمین در وقت زلزله و هم‌چنین گفتن اذان استفاده شد.
در فصل بهار که گل‌ها نیز مستانه رایحه‌ی خوش خود را نصیب سرزمین آبشارها لرستان می‌کنند، بهترین زمان دیدار از لرستان است. هم‌سفر با آفتاب کلوت در تور لرستان به تماشای جاذبههای گردشگری خرمآباد نظیر، قلعه‌ی فلکالافلاک، پل شکسته شاپوری، گرداب سنگی و خصوصاً مناره‌ی آجری بروید و لذت سفر را ماندگار کنید.