مکان: آرامگاه شاه نعمت‌­الله ولی

شاخصه: آرامگاه یکی از عارفان اهل تصوف

شاه نعمت‌الله ولی چه کسی است؟

در استان کرمان و در دل شهر ماهان، گنبدی فیروزه­ای رنگ، وسط بافت شهری، با رنگ آبیِ آسمان آمیخته شده­ و صحنه­‌ای چشم‌نواز ساخته است. این گنبد مربوط به آرام­گاهِ شاه نعمت­الله ولی، عارفِ نامی و بنیان­گذار سلسله­ی نعمت اللهیه، یکی از طریقت‌های تصوف در قرن هشتم بوده که امروزه به بقعه­ی ماهان نیز معروف ­است.

شاه نعمت ­الله، علاوه بر مقام عرفانی، در عصر حضرت حافظ می­زیست و در شعر و ادب نیز جایگاه والایی دارد؛ بد نیست بدانید او  صاحب دیوانی از غزل، قصیده، مثنوی و رباعی است. شاه نعمت الله، پیش از آن که به ماهان سفر کند مدتی در شهر تفت واقع در استان یزد اقامت داشته است؛ این اقامت، وجه تسمیه‌ی محله­ای با نام این عارف بزرگ در تفت است که مسجدی زیبا در آن بنا شده­است.

بقعه‌ی ماهان یا مقبره‌ی شاه نعمت‌الله

شیوه­ی معماریِ بقعه‌ی اصلی حرم و گنبد دو پوشِ آن، به سبک معماری آذری­ست که به‌طور معمول در دوران ایلخانی تا پیش از سلسله­ی صفویه به‌کار گرفته ‌می­شد. به‌گفته­ی صاحب‌نظران، معماریِ بقعه­ی ماهان در دوران افول معماریِ ایرانی شکل گرفته‌است؛ به‌طورکلی در این مجموعه از شیوه­های معماری آذری و اصفهانی استفاده شده و کم و بیش اصالت معماریِ جنوب را با خود به یدک می­کشد. همراه با این آمیختگی، نکته­ی قابل توجه و جالبِ این مجموعه، تناسب و زیبایی فوق­العاده­ی معماریِ آن، از دیدگاه بازدیدکنندگان و صاحب‌نظران است.

هسته­ی مرکزی مجموعه‌ی شاه نعمت­الله ولی که امروزه به بقعه‌ی ماهان نیز شهرت یافته را هزار شاه تشکیل می­دهد که نخستین بار در سال 840 هجری قمری به هزینه­ی یکی از ارادتمندان شاه نعمت­الله، احمد شاه بهمنی که از شاهان سلسله­ی بهمنیه بود، ساخته شد و با گذرِ قرن­­ها، در هر دوره، بخش جدیدی به آن افزوده­اند. عمارت سر، در صحن وکیل­الملک قرار دارد؛ متاسفانه این بنا صدمه دیده است اما همچنان حضور کنار حوض و آبگیر زیبا و آرامش‌بخش این صحن و قدم زدن در میان سرونازهای استوار و سبز که در اطراف قرار دارند، جذابیت بیشتری برای بازدید کنندگان ایجاد کرده است. این صحن ورودیِ آستانه بوده که میان رواق­های با شکوهی قرار گرفته است؛ همچنین صحن وکیل الملک ورودیِ بقعه و چله‌خانه نیز بوده و آرام­گاه شاه خلیل­الله در امتداد آن قرار دارد.

کاشی­کاری­ها و ترکیب رنگ فیروزه­ایِ گنبد با رنگ خاکیِ بناها، زیبایی خیره کننده­ای به بازدید کنندگان القا کرده و آرامش را برای آن­ها به ارمغان می­آورد. برای لمس این آرامش، همسفرِ با کلوت، چند روزی از خستگی و دل‌زدگی زندگی شهری فارغ شوید.