مکان: ژئوپارک قشم
شاخصه: وجود جذابیتهای منحصربهفرد طبیعی
بیایید کمی قشم را از چشم دیگران و البته از دید سازمانهای بینالمللی مثل سازمان جهانی یونسکو، ببینیم؛ قبل از هرچیز لازم است بدانیم وقتی چند پدیدهی بارز زمین شناسی در منطقهای با وسعت کافی و مرزهای مشخص قرار گیرد، این منطقه شرایط لازم و طبیعیِ ثبت شدن به عنوان ژئو پارک در یونسکو را دارد.
بد نیست این نکته را هم اضافه کنیم که به تمام پدیدههای موجود در یک ژئو پارک، ژئو سایت میگویند. البته وجود آثار تاریخی، بومشناسی، باستان شناسی و میراث فرهنگی نیز تناقضی با ثبت یک محل بهعنوان ژئوپارک ندارد و بر جذابیت و زیبایی آن نیز میافزاید. اما مرحلهی آخر و مهم در فرآیند ثبت یک ژئو پارک، نگهداری و حفاظت حرفهایِ آن منطقه با مدیریت و نظارت دقیق است.
بهطورکلی ژئوپارکها مناطقی هستند که تنوع زیستی در کرهی خاکی را اثبات میکنند و حفاظت و مراقبت از آنها برعهدهی افراد بومی و جوامع محلی منطقه است که طبق برنامههای مشخص و مدون توسط مدیریت ژئوپارکها آموزش میبینند.
ژئو سایتهای قشم
درهی ستارهها
درست است که درهی ستارهها در محدودهی جغرافیاییِ ژئو پارک قرار ندارد، اما شاخصهی زمین شناسی و البته جذابیت و زیبایی آن باعث شد بهراحتی مورد پذیرش یونسکو قرار بگیرد. به اعتقاد زمینشناسان، تاریخ شکلگیری این درهی مخوف و شگفتانگیز به میلیونها سال پیش میرسد و علت رسیدن به این شکل و ظاهر عجیب، گذشت زمان، وزش باد و بارش باران بودهاست. همچنین دیوارههای عمودی، ستونهای سوزنی شکل، پلها و حفرههای متعدد و زیبا، درکنار سکوت عجیب دره بر زیبایی و خاص بودن این ژئو سایت افزوده است.
درهی تندیسها
سطح روی دیوارههای این دره به طور معمول از تَرَکهای گِلی پوشیده شدهاست. این دره که از لحاظ ساختاری اندکی شبیه به درهی ستارههاست درواقع بازماندهی یک فرسایش عمیق است که سر از دریا بیرون آورده و طی سالها لایههای رسوبی آن صیقل داده شده و شکل ظاهری زیبایی پیدا کرده و به شکل امروزی آن درآمده است.
دولاب
منطقهی دولاب در کوهپایهی شمالی گنبد نمکی قرار دارد. شهرت این روستا و بندر در جزیرهی قشم بهدلیل وجود چاههای آب شیرینیست که اهالی، آب آن را به کمک دولاب یا همان دلو به سطح زمین میرساندند و از آن استفاده میکردند.
بام قشم
فلاتی پهناور که ارتفاعی حدود 120 متر دارد، به بام قشم معروف شدهاست. با ایستادن در این ارتفاع، هم در سمت جنوبی و هم سمت شمالیِ جزیره، خلیج فارس زیبا را به وضوح خواهید دید. لایههای مارن و ماسهسنگ در تمام دورههای تاریخی نشاندهندهی پیشروی و پسروی آب دریا بودهاست.
تنگهی چاه کوه
تنگهی حیرتانگیز چاهکوه با دیوارههای بلند و اشکال هندسی تودرتو و منحصربهفرد، نتیجهی میلیونها سال، فعالیت طبیعت و عوامل شگفتانگیز همراه با آن بوده است، منطقهای مخوف و خارقالعاده که توجه هر گردشگری را به خود جلب میکند. دلیل نامگذاری این تنگه، وجود چاههایی است که در گذشته برای جمعآوری آب باران در کف تنگه، ساخته شده است.
درهی شور
این دره که به زبان بومیان جزیره، هوباد نامیده میشود، قدیمیترین لایهی رسوبیِ قابل مشاهدهی ژئو پارک قشم است. دره شور در مرکز تاقدیس روستای سلخ قرار دارد و به همین دلیل، منابع سرشار گازی در آن وجود دارد.
مهمترین دلیل اهمیت این دره ویژگی زمین ریخت شناسی آن است که نمایی زیبا و چشماندازی خواستنی و شگفتانگیز به آن داده است. وجود آبراهههای زیبا و جذاب روی دامنههای اطراف دره و تپهماهورهایی که از جنس آهک و مارن هستند فضایی منحصربهفرد را میان سکوت و آرامشی عمیق ایجاد کرده که هر بینندهای را مات و مبهوت خود خواهد کرد.
کور کوراکوه
این سایت در مجاورت روستای گیاهدان قرار گرفته است. کورکوراکوه نیز مانند درهی ستارهها خارج از محدودهی ژئو پارکیِ قشم است و به علت جذابیت و زیبایی مورد قبول یونسکو واقع شدهاست. ساختار عمومیِ این نقطه از جزیره، پستی بلندیهاییست که بیشتر از جنس مارن بوده و بهعلت فرسایش توسط آبهای جاری، دره و تنگه بین آن ایجاد شدهاست.
کوه نمکدان
کوه نمکدان هم یکی دیگر از ژئوسایتهای قشم بوده که بهگفتهی کارشناسان، طولانیترین غار نمکیِ جهان را در دل خود جای دادهاست؛ اطراف کوه نمکدان هرگوشه را که ببینید درههای سفید رنگ را در مناطقی مشاهده میکنید که سطح زمین هم با لایهای از نمک پشیده شده و به رنگ سفید درآمده است.
ژئوپارک قشم یکی از دیدنیترین مناطق روی کرهی زمین است. سفر به این جزیرهی زیبا را که به جزیرهی عجایب هفتگانه معروف است بههیچوجه از دست ندهید.