چاه‌های طلا

1402/09/20


xx بازدید

مکان: چاه‌های تلا یا طلا

شاخصه: خلاقیت و آینده‌نگری نیاکان ما در جزیره‌ی قشم در ذخیره‌ی آب

 

با ورود به روستای بندری لافت، مناظری که جلوی چشمانتان می‌بینید تلفیقی زیبا از بادگیرهای منازل روستایی لافت و ساحل آرام و دوست‌داشتنی این منطقه است که شاید یزدی ساحلی را در نظر شما زنده کند. با نگاهی به سطح لافت به‌خوبی متوجه خواهید شد که تفاوت بافت قدیم و جدید لافت درواقع وجود و عدم وجود بادگیرهایی‌ست که در سطح روستا دیده می‌شوند.

کنار مسجد لافت و قلعهی نادری که از آثار باقی‌مانده از گذشته‌های دور در لافت هستند چاه­هایی قرار گرفته­اند که به زبان محلی به آن­ها چاه­های«تَلا» می­گویند. نام این جاذبه بعدها به شکل چاه­های طلا نوشته شد که البته نسبت دادن واژه­ی طلا به علت داشتنِ ارزش بالای این چاه‌ها بی­راه نیست. اما نگارش صحیحِ نام این جاذبه از واژه­ی «تَل آو» گرفته شده که به معنیِ تپه­ای است که آب در آن وجود دارد؛ این تعبیر، منطقی­ترین حالت ذکر شده در انتخاب نام این جاذبه‌ی تاریخی است.

چاه­های تلا یا طلا در حدود 50 کیلومتریِ شهر قشم و در روستای لافت واقع شده­اند. به گفته­ی بومیان روستا، در گذشته به تعداد روزهای سال کبیسه یعنی 366 حلقه چاه در این منطقه قرار داشت و به این ترتیب هر روز تنها از یکی از چاه­ها برداشتِ آب می­شد؛ اما اکنون حدود 50 الی 60 حلقه چاه در آنجا وجود دارد که بیشتر آن­ها هنوز هم پر آب هستند؛ چرا که چاه­ها در یک گودال حفر شده­اند و آب باران­هایی که از این تپه سرازیر می­شود درون آن­ها ذخیره می­شود. این سیستم بسیار کارآمد بوده و در گذشته به بهترین شکل ممکن، آب مورد نیاز این روستا را تامین می­کرده است.

چند اصله درخت کهور کهن در منطقه­ی چاه­های تلا قرار دارند که به شکل زیبا و عجیبی ریشه­های در هم پیچیده­ی خود را برای رسیدن به آب در زمین فرو کرده­اند. مردم بومی روستا این چاه­ها و درختان را مقدس خوانده و احترام خاصی برای آن­ها قائل هستند. برخی­ از مردم در این محل راز و نیاز کرده و با بستن پارچه­ی سبز و قربانی کردن در این جاذبه­ی گردشگری، خود را مشتاقانه برای رسیدن به حاجت قلبی­شان آماده می­کنند. آن­ها درختان را نگهبانان چاه­ها دانسته و سرسبزیِ گیاهان آن منطقه را از شیرین بودنِ آب می­دانند. تصور این­که پیشینیان چه زحمت­هایی برای ساخت این چاه­ها کشیده­اند، چه کسانی آن­ها را حفر کرده­اند و چه تفکر خلاقی پشت این سیستم بوده­است، از جمله پرسش­هایی است که هنگام بازدید از این جاذبه ذهن هر گردشگری را مشغول می­کند.

جزیره­ی قشم تعداد قابل توجهی جاذبه­ی گردشگری دارد؛ این جاذبه­ها به قدری جذاب هستند که انتخاب و گلچین کردن آن­ها کار دشواری­ است.