مکان: غار علیصدر یا علی سرد
شاخصه: یک از طولانیترین غارهای آبی جهان
غار «علیصدر» که با نام «علی سرد» در میان بومیانِ روستاهای اطراف نیز شناخته شده، در فاصلهی حدودیِ 93 کیلومتری شمالِ همدان، در نزدیکی روستایی با نام علی سرد قرارگرفته است؛ یکی از دلایل نامگذاری این غار نیز همین است.
غار علیصدر در دل کوههایی موسوم به سوباشی و یا ساری قیه قرار دارد. در اوایل دهه‌ی 40 هجری شمسی توسط گروهی از کوهنوردان همدان مورد بازدید و تحقیق و بررسی قرارگرفت. البته پیش از آن نیز مردمِ روستاهای اطراف کوه که از آب موجود در غار استفاده می‌کردند از وجود آن باخبر بودند. پس از بازدیدهایی که از غار صورت گرفت طی تحقیقات و بررسی‌های انجام‌شده توسط کارشناسان مسیر درونی غار شناسایی و تکمیل شد. در اینجا بود که محققان و علاقهمندان به آثار طبیعی، خود را برای بازدید از غار علیصدر آماده کردند.
وسعتِ مجموعه دالانهای غارِ علیصدر به 11500 متر میرسد؛ همین دلیل موجب میشود که یکی از طولانیترین غارهای آبی کشف شده در ایران به‌حساب آید. گذر از مسیر آبیِ 2100 متری که با قایق انجام میشود، یکی از جاذبههای این غار است.
زمین‌شناسان قدمت سنگهای این غار را به دوره‌ی ژوراسیک از دوران دوم زمین‌شناسی (۱۹۰-۱۳۶ میلیون سال قبل) نسبت می‌دهند. کانیهای تشکیل دهندهی این غار از نوعِ شیل (خاک رُس مبدل‌شده به سنگ) در اعماق و سنگ آهک در قسمت بالای آن هستند؛ اما به علت شرایط اعماق غار، کانیهای شیل آن به کانی شیست تبدیل شده و فقط برخی سطوح آن به قسمت شیل باقی‌مانده است.
یکی از ویژگی‌های این غار دوسقفی بودن آن است؛ به این گونه که سطح ایستابی آبهای این غار نسبت به دهههای گذشته کاهش داشته است و به این دلیل فعالیتهای غارسنگسازی در سطح آب متوقف شده و سقف دومی به شکل افقی ساخته شده که در تمام بخشهای غار قابل مشاهده است. یکی از زیباترین ویژگی‌های غار علیصدر، ایجاد قطعاتی چکیده شده در سقف است که در رنگها، ابعاد و انواع مختلف در معرض دید بازدیدکنندگان قرارگرفته‌است.
از ابتدای بازدیدهای عمومی غار تاکنون، فعالیتهای مثبتی جهت ارائه‌ی خدمات رفاهی و تفریحی بیشتر به بازدیدکنندگان انجام شده که جذابیت این غار را برای گردشگران بالاتر بردهاست؛ افزایش مسیرِ آبی جهت قایق‌سواریِ بیشتر و ایجاد مناطقی برای توقف قایق‌ها به‌منظور پیاده‌روی در جوارِ دالانهای پیچ‌درپیچ و دهلیزهای متعدد درون غار از جمله مواردی‌ست که به منظور ایجاد تفریح و سرگرمی بیشت برای بازدیدکنندگان فراهم شده است. هیجان و لذت قایق‌سواری در فضای عجیبِ و خارق‌العاده‌ی یکی از طولانیترین غارهای آبی دنیا و لمس رسوبات آهکی دیواره‌های غار از شگفت‌انگیزترین تجربه‌های طبیعت‌گردی هر گردشگری است.